Onderzoekers van de lectoraten Recht & Veiligheid, Ondermijning en Geweld in Afhankelijkheidsrelaties presenteren de onderzoeksresultaten van hun onderzoek naar soevereinen burgers.
Aanleiding
Overheidsinstanties in Nederland worden steeds vaker geconfronteerd met mensen die zichzelf soeverein verklaren Hoewel deze groep mensen zeer divers en diffuus is, trekt zij in essentie de legitimiteit van de Nederlandse overheid in twijfel en voelt zich daardoor niet gebonden aan wet- en regelgeving. Het aanhangen van het soevereine gedachtegoed hoeft niet problematisch te zijn. Gedrag dat eruit voorkomt, kan wel leiden tot problemen op verschillende leefgebieden van soevereinen zelf en (in extreme gevallen) tot ondermijning van de democratische rechtsorde. Tot op heden is er weinig praktische kennis voorhanden over hoe om te gaan met deze doelgroep.
Onderzoek
Om tot enkele eerste inzichten te komen, heeft het Centre of Expertise Veiligheid & Veerkracht (Avans Hogeschool) in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen, wijsheden, knelpunten, dilemma’s en ondersteuningsvraagstukken van lokale ambtenaren en professionals in de omgang met mensen die zich soeverein verklaren. Met het rapport ‘Omgang met mensen die zich soeverein verklaren’ hoopt het onderzoeksteam een bijdrage te kunnen leveren aan perspectieven voor beleidsvorming en praktijk.
Bevindingen
De groep mensen die zich soeverein verklaart, loopt te sterk uiteen voor een ‘one size fits all’ aanpak. Het is in ieder geval belangrijk met hen een open gesprek aan te gaan zonder het soevereine gedachtegoed te normaliseren. Probeer te luisteren naar onderliggende motieven en grieven die er vaak zijn. Zoek van daaruit gedeelde belangen en probeer door het maken van realistische afspraken het vertrouwen in de overheid te herstellen. Wees tegelijkertijd niet naïef. Een deel van de mensen dat zich soeverein verklaart, is bereid om te bedreigen, intimideren en geweld te gebruiken tegen overheidsprofessionals. Bereid je daarom goed voor wanneer je in contact treedt en neem voorzorgsmaatregelen indien nodig. Denk aan het voeren van gesprekken in tweetallen, de locatie waar je het gesprek voert en het stellen van persoonlijke grenzen. In het rapport zijn meer van dergelijke praktische adviezen vanuit professionals te vinden.