Even voorstellen, terugblik en vooruitblik
SCRIPT staat voor Scripting Criminal processes: Review and Implementation of Practical Tools en is een door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) gefinancierd onderzoeksproject dat beoogt de methode crime scripting in het veiligheidsdomein te realiseren, versnellen en opschalen. Crime scripting biedt inzicht in het criminele proces van (georganiseerde) criminaliteit en ondermijning, met als doel om dit proces effectief te verstoren. Het project bestaat uit zes verschillende deelprojecten. Bij vier van de zes deelprojecten zijn PhD onderzoekers betrokken, wij stellen ze hieronder aan je voor en blikken met hen terug op het eerste jaar van hun promotieonderzoek. Meer weten over SCRIPT? Bekijk hier de projectpagina.
Femke Blokland – Werkpakket 2
Even voorstellen
Mijn naam is Femke Blokland en sinds januari 2025 werk ik als promovenda bij het NSCR binnen het SCRIPT-project. Ik heb een achtergrond in (forensische) criminologie en pedagogische wetenschappen. Tijdens mijn studie heb ik al eens meegedraaid in een evaluatieonderzoek, en dat wakkerde mijn interesse voor dit soort onderzoek aan. Bij mijn huidige project binnen SCRIPT zit ik dan ook goed op mijn plek.
Project
Ik ben betrokken bij werkpakket 2 en richt me op de evaluatie van crime scripting. Mijn centrale vraag is: Hoe werkt crime scripting, waarom, voor wie en onder welke omstandigheden? Crime scripting wordt steeds vaker gebruikt, zowel in de wetenschap als in de praktijk. Maar er is nog weinig bekend over hoe de methode het beste werkt en de vertaalslag naar de praktijk blijft soms lastig door een gebrek aan concrete handvatten. Met mijn onderzoek wil ik daar verandering in brengen, zodat jullie als professionals er straks echt iets aan hebben.
Terugblik op het afgelopen jaar
Het afgelopen jaar stond vooral in het teken van de opstart van mijn project. Ik heb me verdiept in de literatuur, kennisgemaakt met de Learning Community en mijn eerste plannen uitgewerkt. Samen met Edward Kleemans, Teun van Ruitenburg en Stijn Ruiter schreef ik een boekhoofdstuk waarin we een aantal kritische kanttekeningen plaatsen bij crime scripting en hoe het momenteel wordt toegepast. Daarnaast ontwikkelde ik een vragenlijst, die sommigen van jullie waarschijnlijk al voorbij hebben zien komen. Met deze vragenlijst probeer ik in kaart te brengen in hoeverre, op welke manieren en met welke doelen crime scripting momenteel gebruikt wordt in de Nederlandse rechtshandhavingspraktijk. De uitkomsten hiervan gebruik ik als basis voor de rest van mijn onderzoek.
Vooruitblik op 2026
Komend jaar ga ik aan de slag met het analyseren van die vragenlijst en het schrijven van een artikel over de resultaten. Daarna wil ik graag dieper in gesprek met mensen uit het veld om beter te begrijpen wat crime scripting in de praktijk succesvol maakt of juist niet. Op basis daarvan werk ik verder aan de vervolgstappen van mijn project. Ook kijk ik ernaar uit om komend jaar in contact te blijven met de Learning Community zodat mijn onderzoek goed blijft aansluiten bij wat er in de praktijk speelt.
Contact opnemen met Femke?
fblokland@nscr.nl
Marga Kooistra – Werkpakket 3
Even voorstellen
Mijn naam is Marga Kooistra en ik ben begin dit jaar gestart met een promotietraject binnen SCRIPT aan de Vrije Universiteit Amsterdam. In 2017 ben ik afgestuurd in de psychologie en criminologie. Na zes jaar bij een grootbank gewerkt te hebben, kwam dit project op mijn pad en kan ik mijn financiële en criminologische kennis mooi samenbrengen.
Project
De komende jaren ga ik onderzoek doen binnen werkpakket 3 van het SCRIPT project. Hierin ga ik kijken hoe we financiële elementen kunnen toevoegen aan de methode van crime scripting. Dit doe ik door zelf financial crime scripts te ontwikkelen voor 4 verschillende vormen van criminaliteit, te weten plofkraken, mestfraude, witwassen-as-a-service en omkoping-as-a-service*. Zeer uiteenlopende onderwerpen, met als gemene deler dat geld de drijfveer is voor het plegen van het delict. Met verschillende type databronnen poog ik de geldstromen van deze delicten in kaart te brengen, om zo tot een financieel crime script te komen. Het doel van het promotietraject is om te onderzoeken hoe financial crime scripting kan worden toegepast op verschillende vormen van winstgedreven criminaliteit en welke bronnen van informatie hiervoor nodig zijn. Mijn eigen ervaringen bij het creëren van deze scripts zal ik gebruiken om de methode van financial crime scripting verder te ontwikkelen.
Terugblik op het afgelopen jaar
Afgelopen jaar stond vooral in het teken van inlezen in de onderwerpen en kennismaken met mensen uit het werkveld. Dit deed ik door mijzelf bij te scholen met verschillende cursussen, in te lezen in de onderwerpen en met veel mensen uit het werkveld in gesprek te gaan. Daarnaast heb ik voor mijn onderwerp plofkraken een analyse gedaan van uitspraken van rechtspraak.nl in de afgelopen tien jaar. Dit heeft geresulteerd in een mooi crime script met dertien verschillende scènes. Dit crime script en enkele bevindingen heb ik gepresenteerd op het congres van de European Society of Criminology in Athene. Ook is het script gepresenteerd aan een werkgroep plofkraken bij de Gemeente Utrecht. Hier is tevens input opgehaald voor het onderzoek.
Vooruitblik op 2026
Om het crime script plofkraken verder in te kunnen kleuren met financiële informatie, zal ik de informatie aanvullen met andere bronnen. Ik ben gestart met het interviewen van experts op dit gebied over de modus operandi en geldstromen die hiermee gepaard gaan. Dit wil ik aanvullen met informatie uit een aantal politiedossiers, om de financiële informatie nog concreter te maken. Het komende jaar zal ik ook een start maken met de andere onderwerpen. Ik kijk er naar uit om met alle experts en betrokken partners samen te werken!
Contact opnemen met Marga?
m.kooistra@vu.nl
Ying Dehing - Werkpakket 4
Even voorstellen
Mijn naam is Ying Dehing en ik ben onlangs gestart als PhD’er aan de Universiteit van Amsterdam, binnen het MultiX lab. Ik werk vier dagen per week bij de UvA en de vijfde dag zit ik bij de FIU. Voorafgaand aan dit promotietraject heb ik de bachelor Kunstmatige Intelligentie en een master in Forensic Science gevolgd. Tijdens mijn studie groeide mijn interesse in de mogelijkheden om deze twee vakgebieden te combineren, waardoor deze PhD positie perfect aansloot bij mijn interesses.
Project
Mijn onderzoek richt zich op de vraag hoe AI-toepassingen kunnen bijdragen aan een betere modellering van crime scripts met behulp van multimodale data. Aangezien ik pas in oktober ben gestart, ben ik momenteel nog bezig met het afbakenen van mijn onderzoeksvraag en het opstellen van een concreet plan van aanpak.
Terugblik op het afgelopen jaar
Het afgelopen jaar heb ik mijn afstudeerstage gevolgd bij Hansken, een afdeling binnen het NFI. Daar onderzocht ik de prestaties van lokale taalmodellen bij het samenvatten van chatgesprekken, met als doel deze samenvatting te gebruiken om een forensisch rapport op te stellen. Dit project heeft geleid tot een paper die inmiddels is ingezonden ter publicatie. Daarnaast heb ik mijn afstudeerproject mogen presenteren op Hansken IO, het jaarlijks evenement van Hansken. Dit was heel tof en ik ben blij dat ik deze kans heb gekregen!
Vooruitblik op 2026
Het komende jaar staat in het teken van het verder aanscherpen van mijn onderzoeksrichting, literatuur lezen, en cursussen volgen. Ik heb er in ieder geval veel zin in!
Contact opnemen met Ying?
c.y.dehing@uva.nl
Nathalie Berger – Werkpakket 5
Even voorstellen
Mijn naam is Nathalie Berger. Afgelopen mei ben ik begonnen met mijn promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Binnen het SCRIPT-project doe ik onderzoek naar de toepassing en opschaling van crime scripting bij ‘ targeted violence’. Voorafgaand aan mijn onderzoek binnen SCRIPT heb ik een exploratief onderzoek verricht naar het fenomeen en de aanpak van aanslagen met explosieven in Nederland en Zweden. Voor dit project heb ik verschillende professionals geïnterviewd die zicht hebben op aanslagen met explosieven. Dit onderzoek heeft veel waardevolle inzichten en contacten opgeleverd en sluit goed aan bij waar ik mij tijdens het SCRIPT-project mee bezig houd.
Project
Binnen werkpakket 5 ligt de focus op hoe niet-rationele en relationele aspecten van criminaliteit geïntegreerd kunnen worden in crime scripting. Hierbij worden specifiek aanslagen met explosieven onderzocht. In tegenstelling tot veel winstgerichte misdrijven heeft het gebruik van explosieven vaak motieven die verder gaan dan financieel gewin en spelen vaak ook niet-rationele, relationele en emotionele aspecten een rol. Dit doet de vraag rijzen hoe deze aspecten geïntegreerd kunnen worden in crime scripting. In het werkpakket zal ook een internationale vergelijking worden gemaakt met de situatie en ervaringen in Zweden. Net als Nederland is er in Zweden namelijk ook sprake van een toename in het aantal aanslagen met explosieven.
Terugblik op het afgelopen jaar
In de afgelopen maanden heb ik mij voornamelijk bezig gehouden met voorbereidend werk. Zo heb ik verschillende aanvragen ingediend voor de inzage van afgesloten opsporingsdossiers. Daarnaast heb ik, onder andere tijdens congressen, relevante contacten gelegd met personen werkzaam bij (verschillende afdelingen van) de politie eenheid Amsterdam, de gemeente Amsterdam, het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Openbaar Ministerie in Nederland. Verder heb ik de samenwerking met Zweden gezocht en verschillende contacten gelegd bij de onder andere de politie in Stockholm, het Brå (Swedish National Council for Crime Prevention) en het Openbaar Ministerie.
Vooruitblik op 2026
De eerste deelstudie zal bestaan uit het analyseren van afgesloten opsporingsdossiers van aanslagen met explosieven. Het doel van de analyse is om te bepalen hoe het crime script van aanslagen met explosieven in Nederland eruit ziet. Hierbij wordt inzicht verkregen in de belangrijkste kenmerken en achtergronden van aanslagen met explosieven en anderzijds op de manieren waarop daders en criminele samenwerkingsverbanden opereren. Verder wil ik onderzoeken op welke wijze relationele en expressieve aspecten van aanslagen met explosieven een onderdeel kunnen uitmaken van een crime script.
Contact opnemen met Nathalie?