Langer zelfstandig door dementievriendelijke en toegankelijke omgeving

Bewegen heeft meerdere voordelen voor mensen met dementie, zoals verbeterde stemming, grotere mobiliteit bij dagelijkse activiteiten, en een verminderd risico op gedragsproblemen en vallen.

Aanleiding voor het onderzoek

Steeds meer mensen met dementie blijven langer thuis wonen. Omdat één op de vijf mensen dementie heeft of zal krijgen, is het belangrijk om te kijken naar dementievriendelijke sport- en bewegingsmogelijkheden. Mensen met dementie moeten vaak activiteiten opgeven door onbegrip, stigmatisering of ontoegankelijke omgevingen. Tegelijkertijd kan actief blijven niet alleen het risico op dementie verlagen, maar ook de progressie vertragen. De sport- en bewegingssector kan hierin een belangrijke rol vervullen.

Doel van het project

Het project richt zich op het creëren van een dementievriendelijke en toegankelijke omgeving, waarin mensen met dementie langer zelfstandig kunnen blijven functioneren en zich vertrouwd voelen. Kleine aanpassingen in bijvoorbeeld lay-out en bewegwijzering kunnen al een groot verschil maken. Zowel binnen- als buitenruimten – van de entree tot de sportruimte – moeten uitnodigen tot beweging en tegelijkertijd stress en verwarring verminderen.

Een goed ontworpen omgeving biedt veiligheid, oriëntatie, stimulatie en plezier. Dat draagt bij aan de zelfstandigheid en het welzijn van mensen met dementie, en kan de belasting van mantelzorgers verlichten.

Belemmeringen in de sportomgeving

De toegankelijkheid van openbare ruimten zoals sportscholen is vaak onvoldoende voor mensen met dementie. Zij kunnen specifieke uitdagingen ervaren, zoals:
– Moeilijkheden met navigeren in onbekende omgevingen
– Overgevoeligheid voor prikkels door drukte of lawaai
– Een gebrek aan begrip of ondersteuning door medewerkers

Een dementievriendelijke omgeving kan deze obstakels verlagen en mensen helpen om met plezier en vertrouwen actief te blijven.

Belang voor mantelzorgers en de samenleving

Mantelzorgers spelen een cruciale rol in het ondersteunen van mensen met dementie. Tegelijkertijd hebben zij vaak te maken met hoge belasting, waardoor deelname aan activiteiten – zoals samen sporten – beperkt kan zijn.

Sportscholen kunnen uitgroeien tot laagdrempelige plekken voor een gezonde leefstijl, mits de omgeving inclusief en toegankelijk is. Dit komt niet alleen ten goede aan mensen met dementie en hun mantelzorgers, maar bevordert ook de inclusiviteit van de samenleving als geheel.

Samenwerking

In dit project werkt Cindy de Bot, associate lector Preventie binnen Verpleegkundige Zorg van het Centre of Expertise Perspectief in Gezondheid, samen met Maarten Rutten en Fenna Rooijakkers, onderzoekers van het lectoraat Duurzame Gebouwde Omgeving van het Centre of Expertise Veiligheid & Veerkracht van Avans Hogeschool.

Gezamenlijk onderzoeken zij, in samenwerking met sportschool MyHealth, hoe aanpassingen in de bebouwde en fysieke omgeving kunnen bijdragen aan het bevorderen van sportdeelname voor mensen met dementie. Sportschool MyHealth, die eerder het keurmerk Dementievriendelijke Sportschool ontving, fungeert hierbij als praktijkpartner en proeftuin voor het onderzoek.

Voor dit initiatief is een PreSeed-subsidie toegekend door Avans Hogeschool. Deze subsidie is bedoeld voor veelbelovende, startende onderzoeken en maakt het mogelijk om in de praktijk te verkennen welke interventies effectief kunnen zijn.

PreSeed-subsidie

De PreSeed-subsidie wordt uitgegeven door de Centres of Expertise van Avans Hogeschool. Deze regeling maakt het mogelijk om samen met praktijkpartners een eerste verkenning uit te voeren naar relevante onderzoeksvragen, tegen lage kosten.