Behoeften van slachtoffers: een literatuurstudie

Het ‘slachtofferlandschap’ is in beweging. Op politiek en maatschappelijk niveau is de aandacht voor slachtoffers van strafrechtelijke feiten de afgelopen 10-15 jaar flink gegroeid. Dit is gepaard gegaan met een uitbreiding van verschillende slachtofferrechten en -voorzieningen. Daarnaast zijn er ook op maatschappelijk niveau belangrijke verschuivingen te zien. Dit betreft zowel nieuwe criminaliteitsfenomenen en veranderende maatschappelijke percepties en reacties op slachtofferschap. Denk bijvoorbeeld aan de verschuiving richting online criminaliteit; de aandacht voor slachtoffers van seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag; en aandacht voor slachtoffers in een mogelijk kwetsbare positie.

WODC

Deze ontwikkelingen hebben mogelijk invloed op de behoeften van slachtoffers. Het WODC voert vanaf dit jaar meerdere onderzoeken uit naar slachtoffers in de strafrechtketen.  Als onderdeel van dit onderzoeksprogramma Slachtoffers en slachtofferhulp voeren de lectoraten Geweld in Afhankelijkheidsrelaties en Transmuraal Herstelgericht Werken in opdracht van het WODC een literatuuronderzoek uit naar de behoeften van slachtoffers. Dit literatuuronderzoek heeft als doel om in kaart te brengen of en hoe de behoeften van slachtoffers, blijkend uit de literatuur sinds 2008, zijn veranderd, en in hoeverre de huidige beleidsdoelen van het slachtofferbeleid nog tegemoetkomen aan de behoeften van slachtoffers.

Focusgroepen

Het onderzoek betreft een systematische literatuurreview naar de behoeften van slachtoffers van criminele delicten zoals door slachtoffers zelf geuit. Dit onderzoek bouwt voort op een eerdere studie naar slachtofferbehoeften die is gedaan door Ten Boom en collega’s (2008), waarmee we ook de eventuele veranderingen in behoeften kunnen waarnemen. In aanvulling op de literatuurstudie voeren wij een aantal focusgroepen uit om de bevindingen te verdiepen. De focusgroepen geven inzicht in het slachtofferbeleid, de behoeften van bepaalde groepen slachtoffers, en de vraag of het slachtofferbeleid al dan niet toereikend is om tegemoet te komen aan de gerapporteerde slachtofferbehoeften.

Mogelijke resultaten

Het onderzoek wordt uitgevoerd door de lectoraten Geweld in Afhankelijkheidsrelaties en Transmuraal Herstelgericht Werken. Het onderzoek resulteert in een onderzoeksrapport, inclusief een publiekssamenvatting, dat aan het WODC wordt aangeboden. Daarnaast zullen nog nader te bepalen communicatieproducten worden gemaakt om de uitkomsten van het onderzoek op een laagdrempelige manier voor een breder publiek toegankelijk te maken, zowel voor partners en beleidsmakers als voor individuele (aankomende) professionals.