Hoe maak je de samenleving veiliger en veerkrachtiger? Door elkaar op te zoeken, actief informatie te delen en interdisciplinair samen te werken, zegt onderzoeker Annet de Bruijn. Voor de zomer rondde ze haar opleiding Integrale Veiligheidskunde af, met maar liefst een 10 voor haar afstudeerscriptie. Sindsdien is haar betrokkenheid bij het lectoraat Ondermijning verlengd en werkt ze aan het versterken van de samenwerking rondom de methode crime scripting. “Alleen met structurele samenwerking en kennisdeling kunnen we preventief ingrijpen.”
Voor haar afstudeerscriptie koos Annet een onderwerp dat voor haar volledig nieuw was: hypotheekfraude. Een groot maatschappelijk probleem, omdat het kan dienen als voedingsbodem voor ondermijnende criminaliteit. Banken zijn soms onbewust onderdeel van het criminele circuit, waarin legaal vastgoed gebruikt wordt voor illegale activiteiten. Dat maakt het fenomeen meer dan een financieel delict. Annet: “Mijn begeleiders Teun van Ruitenburg en Thom Snaphaan waarschuwden me van tevoren: “dit onderzoek kan nog weleens ingewikkeld worden. Durf je het aan?” Annet: “Ik wist niets van hypotheekfraude, banken of crime scripting, maar dacht: ik ga het gewoon doen. Ik ben een strever: als ik iets aanpak, wil ik het maximale eruit halen.”
Van theorie naar praktijk
Annet onderzocht hypotheekfraude met behulp van de analysemethode crime scripting. In haar aanpak complementeerde ze een jurisprudentieanalyse met expertinterviews. Daarmee liet ze zien dat onderzoek niet alleen draait om het verzamelen en analyseren van gegevens, maar ook om het actief vormgeven van samenwerking in de praktijk. Zo nam ze tijdens vergaderingen met externe partners het voortouw, ging lastige discussies niet uit de weg en sloot aan bij het werkveld door haar voorlopige crime script op een aansprekende manier te presenteren. Die verbinding van theorie en praktijk leverde haar een 10 op, een unicum volgens haar docent.
“Ik snap het eigenlijk nog steeds niet”, lacht Annet. “Maar ik vermoed dat het zit in het feit dat ik heb laten zien echt iets bij te kunnen dragen in de organisatie. Tijdens mijn scriptie kreeg ik vrijheid, maar ook verantwoordelijkheid. Dat betekent blijven zoeken, benoemen en benaderen; keuzes maken, afbakenen en soms ook dingen aankaarten die gevoelig liggen. Dat benoemen is spannend, maar het opent wel de deur naar verandering.”
Samenwerking als sleutel
Volgens Annet ligt de sleutel voor het aanpakken van criminaliteit en hypotheekfraude in het samenwerken en uitwisselen van informatie. Annet: “Concreet betekent dit investeren in kennisdeling en verbinding, want criminaliteit verandert continu. Alle betrokken partijen, van banken en makelaars tot notarissen, zien een stukje van de puzzel, maar niemand ziet het geheel. Om hypotheekfraude beter te bestrijden moeten we signalen delen, wettelijke mogelijkheden benutten en de rol van informele poortwachters erkennen en vergroten. Overzicht houden in complexe vraagstukken, fenomenen ontrafelen, ingewikkelde bedrijfsstructuren blootleggen en verbanden leggen. Alleen door structurele samenwerking en kennisdeling kunnen we preventief ingrijpen.”
Die overtuiging raakt ook Annets persoonlijke drijfveer. Annet: “Ik vind die complexiteit met elkaar aangaan een vorm van veerkracht, die nodig is om dingen écht voor elkaar te krijgen. Daarnaast motiveert het mij om het volledige plaatje scherp in beeld te krijgen; als ik ergens aan een touwtje trek, wil ik ook het geheel begrijpen.”
Blik op de toekomst
Hoe ze haar toekomst ziet? “Als kind droomde ik ervan om bij de recherche te werken. Misschien werk ik later dus wel als analist bij de politie. Voor nu richt ik me op het verder uitbouwen van mijn netwerk via SCRIPT en het versterken van samenwerking in de Learning Community: een platform waar professionals die met de methode crime scripting werken samenkomen, om kennis met elkaar te delen en zo de analysemethode verder te ontwikkelen. Daarnaast wil ik mijn kennis verdiepen over bestuur en beleid, om maatschappelijke vraagstukken nog beter te begrijpen. Sinds september volg ik daarom de premaster Public Governance aan Tilburg University.”
Annet kijkt uit naar de verdere ontwikkeling van SCRIPT. “Ik ben benieuwd hoe we het kunnen opschalen in het veiligheidsdomein en het concept Guardian Scripting beter kunnen afbakenen. Ik zie in ieder geval veel potentie en verwacht dat (mede door de komst van de Learning Community) het gesprek tussen professionals beter op gang komt.”
Meer weten over SCRIPT? Lees het op onze website: SCRIPT – Centre of Expertise Veiligheid & Veerkracht. Wil je meer weten over de Learning Community? Neem dan contact op met Annet de Bruijn.