Zicht op Ondermijning
In hoeverre maken gemeenten effectief gebruik van het dashboard Zicht op Ondermijning bij de (preventieve) aanpak van ondermijnende criminaliteit?
- Ondermijning
Onderzoek naar volwassenheid van datagedreven aanpak bij gemeenten
Datatechnologie kan gemeenten helpen bij het signaleren van ondermijnende criminaliteit. Het landelijke dashboard Zicht op Ondermijning geeft ze inzicht in opvallende patronen, die bijvoorbeeld kunnen betekenen dat er geld wordt witgewassen of dat er een grote kans is dat er hennep wordt gekweekt. Het lectoraat Ondermijning onderzoekt hoe ver gemeenten zijn gevorderd met deze datagedreven aanpak van ondermijnende criminaliteit en helpt hen zich hierin te ontwikkelen.
Het dashboard Zicht op Ondermijning is in 2019 gelanceerd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het dashboard combineert CBS-data met data van gemeenten en het Kadaster; al deze informatie tezamen geeft gemeenten inzicht in patronen die kunnen duiden op ondermijnende criminaliteit. Zo vertellen de cijfers bijvoorbeeld dat in een pand dat bovengemiddeld vaak van eigenaar wisselt, vaker een hennepkwekerij wordt gevonden. En een opvallend groot aantal telefoonwinkels in een gemeente kan betekenen dat er enkele worden gebruikt om crimineel geld wit te gewassen. Het dashboard wordt continu aangevuld met nieuwe data en inzichten; dit verbetert de informatiepositie van gemeenten bij de (preventieve) aanpak van criminaliteit.
Datavolwassenheidsscan
Het lectoraat Ondermijning heeft in samenwerking met de Taskforce RIEC Brabant-Zeeland een datavolwassenheidsscan ontwikkeld. In eerder uitgevoerde onderzoeken kwam naar voren dat gemeenten moeite hebben om de datagedreven aanpak van ondermijning van de grond te krijgen. Ze weten vaak niet goed aan welke randvoorwaarden ze moeten voldoen om dit lokaal goed te organiseren. De datavolwassenheidsscan bestaat uit een workshop waarbij verschillende disciplines binnen een gemeente met elkaar in gesprek gaan over deze randvoorwaarden, onder begeleiding van dataexperts. Na de workshop, waarin het datavolwassenheidsniveau van de gemeente wordt vastgesteld, ontvangt de gemeente een adviesrapport, met daarin aanbevelingen over de concrete stappen die ze kunnen nemen om effectiever te werk te gaan. Inmiddels is de datavolwassenheidsscan in ruim dertig Nederlandse gemeenten afgenomen, waaronder Den Haag, ’s-Hertogenbosch en Nijmegen.
In samenwerking met Robert Jacobs, Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland en Sabine Verbeek