Quickscan Omgang met soevereine en autonome burgers
Voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voeren de lectoraten Recht & Veiligheid, Ondermijning en Veiligheid in Afhankelijkheidsrelaties een onderzoek uit naar ervaringen van het lokaal bestuur en professionals in het omgaan met soevereinen.
- Geweld in Afhankelijkheidsrelaties
- Ondermijning
- Recht & Veiligheid
Overheidsinstanties in Nederland zien zich steeds vaker geconfronteerd met burgers die zichzelf ‘soeverein’ of ‘autonoom’ verklaren en daarmee beweren niet meer gebonden te zijn aan wet- en regelgeving van de Nederlandse overheid en de plichten die daaruit voortvloeien.
Dit kan zich uiten op verschillende manieren, zoals bijvoorbeeld:
- Het schrijven van (pseudo-juridische) brieven aan overheidsinstanties waarin wordt benadrukt dat er geen contract is tussen de instantie en henzelf;
- Het niet betalen van belastingen en boetes;
- Het opzeggen en of niet betalen van huur, gas/water/elektriciteit, en verzekeringen;
- Het uitschrijven of thuishouden van kinderen van school;
- Het uitschrijven uit het bevolkingsregister en het hebben van een eigen soort (nep diplomatiek) paspoort;
- Het aanbrengen van een ambassadebord bij de woning en zodoende geen externen op het terrein of inbeslagname van goederen dulden.
Daarnaast is er ook een kleine groep mensen voor wie het soevereine gedachtegoed een verdienmodel is geworden. Door te investeren in een soeverein bestaan zullen problemen van kwetsbare burgers op tal van leefgebieden echter alleen maar verergeren. Denk hierbij aan betalingsachterstanden, geen toegang tot zorg of onderwijs en uithuiszettingen.
Dit kortdurende onderzoek heeft tot doel om kennis en ervaringen bij lokale professionals van met name gemeenten op te halen en breder te benutten voor lokaal bestuur en professionals.
Momenteel is het niet duidelijk hoe verschillende overheidsorganisaties met soevereinen en autonomen omgaan en ‘wat werkt’ in de omgang met deze burgers. Het onderzoek voor BZK heeft tot doel om kennis en ervaringen bij (lokale) professionals op te halen en te benutten voor het ondersteuningsaanbod voor lokaal bestuur en professionals. Aan de hand van vijftien interviews met diverse (lokale) professionals op zorg-, sociaal en veiligheidsgebied zal antwoord worden gegeven op onderstaande vragen:
- Op welke manier gaan ambtenaren en professionals op dit moment om met mensen die zich soeverein verklaren?
- Hebben ze hierop al concreet handelingsperspectief ontwikkeld?
- Welke praktische wijsheid hebben ze hierbij opgedaan?
- Welke dilemma’s komen ze tegen?
- Welke behoeften aan ondersteuning hebben de ambtenaren en professionals?